Plaats Rossum
Relatie Als Producent verbonden aan ProefLOKAAL
Product Frambozen
Website https://www.kwekerijdewesterbouwing.nl
Interview Geert de Weert van Kwekerij de Westerbouwing: ,,Aan zoveel mogelijk mensen laten zien wat we doen’’ Rond 10 uur in de ochtend verlaten de werknemers van kwekerij De Westerbouwing uit alle hoeken stuk voor stuk hun werkplek. Ze zijn op weg naar de kantine, naar de koffie. Ze pakken hun eigen beker of glas uit de lade van het keukenblok. Voor sommigen is het thee, voor anderen koffie. Op tafel staan twee grote trommels met koekjes. De keuze is: met of zonder chocola. Een enkeling heeft een trommeltje bij zich, met daarin huisgemaakte lekkernijen. Aan de tafels is het stil, soms wordt een praatje gemaakt. Voor Geert en Nel de Weert is het vaste prik. Zij runnen het bedrijf aan de Veilingweg in Rossum sinds de eeuwwisseling. Geert: ,,Mijn vader begon hier in 1960. Ik ben hier in 1963 geboren. Het waren toen alleen aardbeien, gekweekt in platglasbakken. En in de herfst tomaten. Begin jaren ’70 groeide bij de consument het verlangen om ook op andere momenten van het jaar aardbeien en andere seizoensproducten te eten. Mijn vader zag het niet zitten om bloemen te gaan kweken. Dus werd gezocht naar mogelijkheden om ook nog in de herfst aardbeien te leveren. Met twee andere kwekers ging hij op zoek naar mogelijkheden om met het ras Ostara het jaar rond in de kas aardbeien te kunnen kweken. Dat lukte.’’ Nel en Geert hebben een zoon en twee dochters. Of zij een rol gaan spelen in de toekomst van het bedrijf kan Geert nog niet zeggen: ,,De jeugd kan tegenwoordig het kiezen van een richting steeds langer uitstellen. Ze hebben dus meer tijd om zich te laten informeren over alternatieven. In mijn tijd koos je op je 14e bijvoorbeeld voor technisch- of voor landbouwonderwijs. Dat moment ligt nu veel later. Mijn zoon zit wel in dezelfde hoek als ik. Hij is zelfstandige en doet nu voor ons een project bij ons bedrijf in Tanzania. Daarna gaat hij twee jaar in China aan de slag.’’ In 2000 nam Geert, aanvankelijk nog met zijn broer, het bedrijf over van hun vader. Niet snel daarna gingen beide broers hun eigen weg en bleef Geert op het bedrijf aan de Veilingweg. ,,Omdat je op kleigrond niet het hele jaar door planten in de koude grond kunt kweken, zijn we alternatieven gaan zoeken. Zo kwamen we uit bij de kweek van trayplanten op substraat in potjes. Je zag in die tijd de aardbeienteelt steeds grootschaliger en machinaler worden. Omdat wij voor deze regio aan het eind van de gasleiding zaten, konden we met onze kassen niet uitbreiden. Daarom zijn we gaan zoeken naar alternatieven.’’ Dat werden voor De Westerbouwing frambozen die buiten het reguliere seizoen te oogsten zijn want dan is er een betere kans op hogere prijzen. In mindere mate zijn we ook bramen en rode bessen gaan doen. Geert: ,,Mensen uit de regio kennen ons vooral van de perkplanten, maar dat is maar een klein deel van ons bedrijf. Wel komen daardoor mensen bij ons over de vloer, aan wie we ook onze andere tak kunnen laten zien, het kleinfruit.’’ Het bedrijf heeft de vleugels inmiddels uitgeslagen over de landsgrenzen. Tanzania om precies te zijn. Geert vertelt: ,,Rond 2002/2003 kreeg ik via via een mailtje van de familie Koster uit Tanzania. Ze vroegen of wij mogelijkheden zagen om in Tanzania iets met frambozen te doen. Daar zijn we mee aan de slag gegaan. We hebben planten daarheen gestuurd en de eerste experimenten gingen goed. We zagen wel mogelijkheden. Met subsidie van het rijk in de vorm van ontwikkelingsgeld dat gebruikt moest worden om daar werkgelegenheid te creëren, zijn we daar begonnen. Rond 2006 werd wel duidelijk dat het ras dat we gebruikten toch niet goed bestand bleek tegen de weersomstandigheden daar. Met hulp van de Wageningen Universiteit zijn we door veredeling nieuwe rassen gaan ontwikkelen die het goed doen bij hogere temperaturen. Zo zijn we daar in 2010 echt kunnen gaan beginnen, zodat we het hele jaar door frambozen kunnen leveren.’’ De familie De Weert gunt belangstellenden maar wat graag een kijkje in de keuken. Steeds minder mensen weten hoe de producten die zij eten tot stand komen. Daardoor heerst er ook veel onbegrip over de werkwijze van de agrarische sector. ,,Zo kunnen wij laten zien dat we nauwelijks bestrijdingsmiddelen gebruiken. Wij zetten bijvoorbeeld de roofmijt in om de voor frambozen gevaarlijke spintmijt te lijf te gaan. Daardoor hebben we tot vorige zomer 13 jaar lang niet hoeven spuiten. Het fruit hoeft ook echt niet afgespoeld te worden met water, want er zitten geen schadelijke resten op. Met de extreem hete en lange zomer van vorig jaar konden we even niet zonder bestrijdingsmiddel. Het waren de ideale omstandigheden voor insecten, dus om de oogst te redden moesten we wel. Dat is ook wat we in Tanzania zien. Daar is meer biodiversiteit. Er zijn dus meer natuurlijke vijanden van insecten en schimmels die gewassen bedreigen. Daardoor kun je het gebruik van bestrijdingsmiddelen beperken of zelfs voorkomen.’’ Deelname aan ProefLokaal Bommelerwaard is voor Geert en Nel ook ingegeven door hun wens om het verhaal over hun bedrijf en hun producten aan zoveel mogelijk mensen te vertellen. ,,Het is een mooi platform om die kloof tussen producent en consument te verkleinen. Het liefst zou ik naast het grootschalige evenement van ProefLokaal door het jaar heen op de bedrijven zelf nog wat meer kleinschalige activiteiten laten plaatsvinden. Meer seizoensgebonden, zodat je mensen op het bedrijf op een leuke manier kan laten zien hoe het werkt.’’